Ochrona
małoletnich
Strona główna / Ochrona małoletnich
Ochrona małoletnich przed krzywdzeniem
Wprowadzenie:
- W jakim celu zostały wprowadzone „Standardy ochrony małoletnich”?
- Co możecie w nich znaleźć?
- Prawa dziecka – dlaczego powinniście je znać?
Część II – Zasady postępowania w celu ochrony małoletnich przed krzywdzeniem
- Zasady postępowania pracowników klubu
- Obszar: Przestrzeganie praw dziecka przez pracowników klubu;
- Obszar: Komunikacja pracowników klubu z małoletnimi zawodnikami;
- Obszar: Zakaz stosowania przez pracowników klubu jakiejkolwiek formy przemocy wobec małoletniego, w tym nawiązywania relacji o charakterze seksualnym;
- Obszar: Kontakt pracowników klubu z małoletnimi.
- Zasady bezpiecznych relacji między małoletnimi w klubie. Zachowania niedozwolone małoletnich
- Zasady bezpiecznych relacji między małoletnimi
- Niedozwolone zachowania małoletnich w klubie
- Zasady korzystania z urządzeń elektronicznych z dostępem do internetu
- Korzystanie z telefonów komórkowych oraz innych urządzeń elektronicznych z dostępem do internetu;
- Korzystanie z telefonów i innych urządzeń elektronicznych podczas wyjść, wycieczek edukacyjnych organizowanych przez szkołę.
- Zasady ochrony małoletnich przed treściami szkodliwymi i zagrożeniami z sieci
- Zasady ochrony prywatności małoletniego
- Zasady ochrony wizerunku małoletnich;
- Zasady ochrony danych osobowych małoletnich.
- Rodzaj krzywdy: Znęcanie się, przemoc fizyczna, słowna, psychiczna stosowane wobec małoletniego,
- Rodzaj krzywdy: Celowe zniszczenie lub kradzież rzeczy małoletniego;
- Rodzaj krzywdy: Przemoc domowa stosowana wobec małoletniego;
- Rodzaj krzywdy: Nierówne traktowanie – dyskryminacja zawodnika małoletniego;
- Rodzaj krzywdy: Celowe zniszczenie lub kradzież rzeczy małoletniego;
- Rodzaj krzywdy: Stosowanie wobec małoletniego cyberprzemocy;
- Rodzaj krzywdy: Zagrożenie bezpieczeństwa małoletniego w wyniku sekstingu;
- Rodzaj krzywdy: Wysyłanie małoletniemu w internecie treści szkodliwych, nielegalnych i niepożądanych;
- Wysyłanie małoletniemu w internecie treści szkodliwych, nielegalnych i niepożądanych;
- Rodzaj krzywdy: Naruszenie prywatności dotyczące nieodpowiedniego bądź niezgodnego z prawem wykorzystania w sieci danych osobowych lub wizerunku małoletniego;
- Rodzaj krzywdy: Nawiązywanie przez małoletniego niebezpiecznych kontaktów w Internecie.
Wprowadzenie
W jakim celu zostały wprowadzone „Standardy ochrony małoletnich”? Co możecie w nich znaleźć? Prawa dziecka – dlaczego powinniście je znać? Krzywdzenie dzieci jest niepokojącym problemem, który coraz częściej występuje we współczesnym świecie. Z różnymi formami krzywdzenia macie również do czynienia w środowisku sobie najbliższym – szkolnym i pozaszkolnym. W tej sytuacji konieczna jest odpowiednia reakcja klubu. Jednym z najważniejszych celów działania klubu jest chronienie Was przed różnymi formami przemocy, przeciwdziałanie wszelkiej dyskryminacji oraz budowanie w niej bezpiecznego i przyjaznego Wam środowiska. Konieczność ochrony Was przed różnymi formami krzywdzenia wynika z przekonania, że:- w obliczu narastającej fali przemocy i agresji wobec dzieci powinniście mieć zagwarantowane bezpieczeństwo i ochronę w klubie;
- Wasze prawa powinny być przestrzegane;
- niedopuszczalne jest stosowanie wobec Was jakiekolwiek formy przemocy – w każdej sytuacji, w której jesteście bądź możecie być krzywdzeni, musicie otrzymać w klubie pomoc.
- Główne kierunki działań klubu na rzecz Waszej ochrony, zwane w dokumencie „standardami”,
- Zasady, czyli przyjęte w klubie normy postępowania pracowników klubu i małoletnich zawodników, dotyczące w szczególności:
- bezpiecznych relacji pracowników klubu z małoletnimi;
- bezpiecznych relacji między małoletnimi;
- korzystania z urządzeń elektronicznych z dostępem do internetu;
- ochrony małoletnich przed zagrożeniami z sieci. Standard – norma, wymóg, kierunki działań klubu na rzecz ochrony dzieci. Małoletni – osoba, która nie ukończyła 18 roku życia.
- Sposoby Waszego postępowania w sytuacjach, w których czujecie się krzywdzeni oraz działania klubu zabezpieczające Was przed krzywdzeniem i jego skutkami.
CZĘŚĆ I – STANDARDY OCHRONY MAŁOLETNICH
Standard I
- zawodnicy, rodzice i pracownicy klubu znają „Standardy ochrony małoletnich”. Dokument jest dostępny i upowszechniany
- Dokument udostępniono, np. na stronie internetowej klubu, o czym poinformowano opiekunów zawodników.
- Dokument został udostępniony w wersji pełnej.
- Informacje istotne dla małoletnich zawarte w dokumencie upowszechniane są w trakcie kursów.
- Personel współtworzy i gwarantuje bezpieczne i przyjazne środowisko w klubie.
- Celem działań wszystkich pracowników klubu jest ochrona małoletnich przed każdą formą krzywdzenia oraz zapewnienie im bezpieczeństwa fizycznego i psychicznego w klubie.
- Pracownicy klubu skutecznie reagują w sytuacjach, gdy małoletni zawodnicy są krzywdzeni.
- Pracownicy klubu zgodnie ze swoimi kompetencjami i rolami, które pełnią w klubie, czuwają nad bezpieczeństwem małoletnich.
- Klub oferuje rodzicom/opiekunom prawnym informację oraz edukację w zakresie wychowania dzieci bez przemocy oraz ich ochrony przed krzywdzeniem i wykorzystywaniem.
- Wszyscy rodzice mają dostęp do obowiązujących w klubie „Standardów ochrony małoletnich” oraz znają procedury zgłaszania zagrożeń.
- Rodzice są angażowani w działania klubu prowadzone na rzecz ochrony małoletnich.
- Klub uzyskuje od rodziców/opiekunów prawnych swoich zawodników informacje zwrotne na temat realizacji „Standardów ochrony małoletnich”.
- Klub zapewnia zawodnikom równe traktowanie oraz przestrzeganie ich praw.
- W każdej grupie zawodnicy są poinformowani, do kogo mają się zgłosić po pomoc i radę w przypadku krzywdzenia lub wykorzystywania.
- Na stronie internetowej klubu oraz u prowadzących zajęcia są dostępne informacje dla zawodników dotyczące możliwości uzyskania przez nich pomocy w trudnej sytuacji, w tym numery bezpłatnych telefonów zaufania dla dzieci i młodzieży.
- Precyzyjnie określone są sposoby postępowania pracowników w sytuacjach krzywdzenia lub podejrzenia krzywdzenia małoletniego, tj.:
- przemocy rówieśniczej,
- przemocy domowej,
- niedozwolonych zachowań personelu wobec małoletnich,
- cyberprzemocy.
- Postępowanie na wypadek krzywdzenia lub podejrzenia krzywdzenia zawodnika nie może naruszać jego godności, wolności, prawa do prywatności oraz nie może powodować szkody na jego zdrowiu psychicznym lub fizycznym (poczucie krzywdy, poniżenia, zagrożenia, wstydu).
- W klubie ustalone są zasady wsparcia małoletniego po ujawnieniu doznanej przez niego krzywdy.
- W klubie wskazano osoby odpowiedzialne za składanie zawiadomień o popełnieniu przestępstwa na szkodę małoletniego, zawiadamianie sądu opiekuńczego oraz osobę odpowiedzialną za wszczynanie procedury „Niebieskiej Karty”.
- W klubie wskazano osoby odpowiedzialne za przyjmowanie zgłoszeń o zdarzeniach zagrażających małoletniemu i udzielenia mu wsparcia. Informacja o osobach przyjmujących zgłoszenia jest upowszechniona, np. na stronie internetowej.
- W klubie wzmacniane jest poczucie bezpieczeństwa zawodników w obszarze relacji społecznych oraz ochrony przed treściami szkodliwymi i zagrożeniami z sieci.
- W klubie opracowano zasady zapewniające bezpieczne relacje między małoletnimi a personelem.
- W klubie określono wymogi dotyczące bezpiecznych relacji między małoletnimi, a w szczególności zachowania niedozwolone.
- W klubie opracowano zasady korzystania z urządzeń elektronicznych z dostępem do sieci internetowej oraz procedury ochrony małoletnich przed treściami szkodliwymi i zagrożeniami w sieci internet oraz utrwalonymi w innej formie.
- W klubie opracowano i wdrożono procedury chroniące małoletnich przed krzywdzeniem w sytuacjach:
- przemocy fizycznej
- przemocy psychicznej,
- przemocy domowej,
- przemocy seksualnej,
- cyberprzemocy.
- W klubie prowadzony jest rejestr spraw zgłaszanych i rozpatrywanych w związku z podejrzeniem lub krzywdzeniem małoletnich.
- Osoby upoważnione do przyjmowania zgłoszeń związanych z krzywdzeniem zawodników/wychowanków składają oświadczenie o zachowaniu poufności i zobowiązanie do zachowania bezpieczeństwa uzyskanych danych osobowych.
- Przyjęte zasady i realizowane sposoby ochrony zawodników są weryfikowane – przynajmniej raz na dwa lata.
- Do weryfikacji stosowanych zasad i procedur klub pozyskuje opinie zawodników oraz ich rodziców lub opiekunów prawnych.
CZĘŚĆ II – ZASADY POSTĘPOWANIA W CELU OCHRONY MAŁOLETNICH PRZED KRZYWDZENIEM
1. ZASADY BEZPIECZNYCH RELACJI PRACOWNIKÓW KLUBU Z MAŁOLETNIMI Z Zasady ogólne:
- Pracownicy dbają o bezpieczeństwo zawodników podczas pobytu w klubie.
- Pracownicy wspierają zawodników w pokonywaniu trudności, uwzględniając ich umiejętności rozwojowe oraz możliwości wynikające z niepełnosprawności/specjalnych potrzeb edukacyjnych.
- Pracownicy podejmują wobec zawodników działania wychowawcze, mające na celu kształtowanie prawidłowych postaw – wyrażanie emocji w sposób niekrzywdzący innych, niwelowanie zachowań agresywnych, promowanie zasad „dobrego wychowania”.
- Zasady bezpiecznych relacji personelu z zawodnikami obowiązują wszystkich pracowników klubu, stażystów i wolontariuszy.
- Przestrzegają praw dziecka/człowieka i chronią je.
- Zapewniają zawodnikom swobodny dostęp do zajęć.
- Nie ograniczają im dostępu do zajęć przez wyproszenie ich z zajęć, niewpuszczenie do wody lub klubu z jakiegokolwiek powodu.
- Zachęcają i motywują zawodników do działalności w organizacjach i stowarzyszeniach działających na terenie klubu.
- Nie rozpowszechniają informacji dotyczących rodziny danego zawodnika, np. wykształcenie rodziców, ewentualne problemy rodzinne (np. alkoholizm, narkomania, rozwód).
- Nie upubliczniają i nie rozpowszechniają informacji o życiu prywatnym zawodników i nie zdradzają tajemnicy ich korespondencji – także jeśli chodzi o SMS-y, wiadomości email czy inne wysłane drogą elektroniczną.
- Szanują prawo zawodników do prywatności – jeśli konieczne jest odstąpienie od zasady poufności, w celu ochrony danego zawodnika, wyjaśniają mu to najszybciej, jak to jest możliwe.
- Nie ujawniają informacji wrażliwych dotyczących zawodnika osobom nieuprawnionym (informacje o jego sytuacji rodzinnej, ekonomicznej, medycznej, opiekuńczej i prawnej).
- Nie utrwalają wizerunku zawodnika (filmowanie, nagrywanie głosu, fotografowanie) dla potrzeb prywatnych lub klubu, jeśli klub nie uzyskał zgód rodziców/opiekunów prawnych oraz samych zawodników.
- Nie dokonują zatrzymywania jakiejkolwiek własności zawodnika, np. telefonu.
- Nie dokonują przeszukania, bez zgody zawodnika, jego plecaka i innych rzeczy – nie mają tu znaczenia intencje ani nawet istnienie przesłanek wskazujących, że zawodnik posiada niedozwolone przedmioty lub substancje.
- W czasie pobytu zawodników na zajęciach zapewniają im warunki ochrony przed przemocą, uzależnieniami oraz innymi przejawami patologii społecznej.
- Dają zawodnikom gwarancję nietykalności cielesnej – nie stosują wobec nich żadnych form przemocy. Szanują godność zawodników.
- Równo traktują zawodników, niezależnie od wyznawanej przez nich religii lub światopoglądu, pod warunkiem, że nie naruszają nimi moralności, praw i wolności innych osób oraz porządku i bezpieczeństwa publicznego.
- Oceniają zawodników sprawiedliwie i obiektywnie, zgodnie z ustalonymi w klubie zasadami – bez względu na wygląd zewnętrzny zawodników, status rodzinny czy status zawodnika (np. dobry – słaby). Na prośbę zawodnika trenerzy dodatkowo uzasadniają wystawioną przez siebie ocenę.
- Doceniają i szanują wkład zawodników w podejmowane działania i traktują ich równo bez względu na ich płeć, orientację seksualną, sprawność/niepełnosprawność, status społeczny, etniczny, kulturowy. Unikają faworyzowania zawodników oraz wszelkich przejawów dyskryminacji.
- Konstruktywnie rozwiązują konflikty zawodników z personelem i rówieśnikami. Przyznają zawodnikom prawo dowiedzenia/uzasadnienia swoich racji w sytuacji konfliktu.
- Udzielają zawodnikom informacji o zapadających w klubie decyzjach dotyczących ich.
- Okazują zrozumienie dla trudności i problemów zawodników.
- Dają zawodnikom prawo do odczuwania i mówienia o swoich emocjach, do wyrażania własnego zdania oraz prawo do bycia wysłuchanym.
- Nie zawstydzają, nie upokarzają, nie lekceważą i nie obrażają zawodników.
- Nie obrzucają zawodników wyzwiskami, nie wyśmiewają i nie ośmieszają go, np. stosując ośmieszające zawodnika przezwiska i zdrobnienia.
- Nie wytykają błędów zawodników w sposób, który ich rani.
- Nie grożą zawodnikom, nie wyrażają dezaprobaty wobec ich zachowania czy postępów w nauce w sposób uwłaczający godności i poczuciu własnej wartości zawodników.
- Nie reagują złośliwością, sarkazmem na zachowanie zawodników lub ich postępy w nauce, nie dowcipkują i nie żartują z zawodników w sposób, który obniża ich poczucie własnej wartości.
- Krytykują zachowanie zawodnika taki sposób, aby nie czuł się zraniony, zmuszony do obrony czy do kontrataku.
- Nie podnoszą głosu na zawodników, nie krzyczą na nich w sytuacji innej niż wynikająca z potrzeby zapewnienia im bezpieczeństwa.
- W procesie rozwiązywania konfliktu dbają o komunikację dającą zawodnikom poczucie bezpieczeństwa emocjonalnego i psychospołecznego, chroniącą ich od poczucia, że rozwiązanie konfliktu jest dla nich krzywdzące i rodzi u zawodników poczucie niesprawiedliwości, zlekceważenia czy odrzucenia.
- Metody dyscyplinowania zawodników dobierają adekwatnie do ich wieku i poziomu rozwoju. Metody te nie mogą naruszać godności i nietykalności osobistej zawodników (zakaz stosowania kar fizycznych).
- Wyjaśniają uczniowi, za co i dlaczego został ukarany.
- Nie łamią obowiązującego prawa, ustalonych norm i zasad. Wszyscy zawodnicy są przez nich traktowani sprawiedliwie. Pracownicy klubu nie dzielą zawodników i nie dyskryminują (ze względu na pochodzenie, poczucie tożsamości, wiek, płeć, status materialny, wygląd zewnętrzny, wiedzę i umiejętności).
- Nie wykorzystują wobec zawodników relacji władzy lub przewagi fizycznej (zastraszanie, przymuszanie, groźby).
- Nie stosują żadnej formy przemocy fizycznej wobec zawodników, np.: zabieranie rzeczy, niszczenie rzeczy, bicie, popychanie, szturchanie, ograniczenie swobody ruchu, szczypanie, klapsy, pociągnięcie za włosy, bicie przedmiotami, wykręcanie rąk.
- Nie stosują żadnej formy przemocy psychicznej wobec zawodników, np. takiej jak:
- izolowanie, pomijanie, obniżanie statusu zawodnika w grupie,
- stygmatyzowanie zawodników z powodu ich zdrowia, osiągnięć edukacyjnych, wyglądu, orientacji seksualnej, światopoglądu czy sytuacji majątkowej,
- wyszydzanie zawodników, wyśmiewanie, ośmieszanie, poniżanie, wyzywanie, grożenie,
- nadmierne, wygórowane wymagania, zbyt surowe oceny, zastraszanie zawodników, obrażanie ich godności, stosowanie kar niewspółmiernych do win,
- agresywne wypowiedzi, komentarze i ataki na czatach, komunikatorach i forach internetowych.;
- umieszczanie obraźliwych, ośmieszających zawodników rysunków, zdjęć i filmów;
- rozpowszechnianie wszelkich nieprawdziwych, poniżających zawodników materiałów,
- cyberstalking – śledzenie w sieci poczynań zawodników i upublicznianie ich.
- Nie stosują naruszających godność zawodników wypowiedzi o podtekście seksualnym, nie nawiązują w wypowiedziach do aktywności bądź atrakcyjności seksualnej, w tym:
- nie czynią komentarzy na temat ciała/wyglądu/ubioru z podtekstem seksualnym,
- nie stosują dyskryminujących komentarzy odnoszących się do płci,
- nie stosują wulgarnych lub niestosownych dowcipów i żartów,
- nie piszą do zawodników wulgarnych lub dwuznacznych smsów, e-maili,
- nie publikują żadnych prywatnych zdjęć ani innych informacji o zawodnikach i ich rodzinach w osobistych mediach społecznościowych, bez zgody zainteresowanych stron,
- nie wdają się w prywatne rozmowy zawodników w mediach społecznościowych, nie zamieszczają komentarzy i nie udostępniają zdjęć, w jakimkolwiek podtekście lub kontekście, które mogłyby zawodnikom wyrządzić krzywdę.
- Nie naruszają nietykalności osobistej zawodników.
- Nie zachowują się wobec zawodników w sposób niestosowny, poufały, dwuznaczny.
- Nie zmuszają zawodników do odbycia jakiejkolwiek aktywności o charakterze seksualnym.
- Nie prowokują nieodpowiednich kontaktów z zawodnikami.
- Informują zawodników, że jeśli czują się niekomfortowo w jakiejś sytuacji, wobec konkretnego zachowania czy słów, mogą o tym powiedzieć wskazanej osobie i mogą oczekiwać odpowiedniej reakcji lub pomocy.
- Przy każdej rozmowie o charakterze indywidualnym, na życzenie zawodnika zapewniają obecność innej osoby dorosłej lub na życzenie dziecka – innego dziecka.
- Stale nadzorują zawodników, każdorazowo upewniając się, że warunki wyjazdów i wycieczek organizowanych przez szkołę, rozgrywek i meczów wyjazdowych są bezpieczne.
- W sytuacjach wymagających czynności pielęgnacyjnych i higienicznych wobec zawodnika, unikają innego kontaktu fizycznego z uczniem niż niezbędny.
- Kontaktując się z zawodnikami, pracownicy traktują ich podmiotowo.
- Kontakt pracowników z zawodnikami nigdy nie może być niejawny bądź ukrywany, nie może wiązać się z jakąkolwiek gratyfikacją ani wynikać z relacji władzy.
- Co do zasady kontakt z zawodnikami powinien odbywać się wyłącznie w godzinach pracy i dotyczyć celów mieszczących się w zakresie obowiązków personelu.
- Pracownicy nie zapraszają zawodników do swojego miejsca zamieszkania, nie spotykają się z nimi prywatnie poza godzinami pracy.
- Pracownicy nie nawiązują kontaktów z zawodnikami poprzez przyjmowanie bądź wysyłanie do nich zaproszeń w mediach społecznościowych. Nie kontaktują się z nimi poprzez prywatne kanały komunikacji (prywatny telefon, e-mail, komunikatory, profile w mediach społecznościowych).
- Jeśli zachodzi taka konieczność, właściwą formą komunikacji z zawodnikami poza godzinami pracy są kanały służbowe, a rodzice/opiekunowie prawni zawodników muszą wyrazić zgodę na taki kontakt.
- Utrzymywanie relacji towarzyskich lub rodzinnych (jeśli zawodnicy i rodzice/opiekunowie zawodników są osobami bliskimi dla pracownika) wymaga zachowania poufności wszystkich informacji dotyczących innych dzieci, ich rodziców/opiekunów.
- zawodnicy mają prawo do przebywania w bezpiecznym środowisku szkolnym.
- zawodnicy mają obowiązek przestrzegania zasad i norm zachowania określonych w statucie klubu.
- zawodnicy uznają prawo innych zawodników do odmienności i zachowania tożsamości ze względu na: pochodzenie etniczne, geograficzne, narodowe, religię, status ekonomiczny, cechy rodzinne, wiek, płeć, orientację seksualną, cechy fizyczne, niepełnosprawność. Nie naruszają praw innych zawodników – nikogo nie dyskryminują ze względu na jakąkolwiek jego odmienność.
- Zachowanie i postępowanie zawodników wobec kolegów/innych osób nie narusza ich poczucia godności/wartości osobistej. zawodnicy są zobowiązani do respektowania praw i wolności osobistych swoich kolegów i koleżanek, ich prawa do własnego zdania, do poszukiwań i popełniania błędów, do własnych poglądów, wyglądu i zachowania – w ramach społecznie przyjętych norm i wartości.
- Kontakty między zawodnikami cechuje zachowanie przez nich wysokiej kultury osobistej, np. używanie zwrotów grzecznościowych typu proszę, dziękuję, przepraszam; uprzejmość; życzliwość; poprawny, wolny od wulgaryzmów język; kontrola swojego zachowania i emocji; wyrażanie sądów i opinii w spokojny sposób, który nikogo nie obraża i nie krzywdzi.
- zawodnicy budują wzajemne relacje poprzez niwelowanie konkurencyjności między sobą w różnych obszarach życia, wzajemne zrozumienie oraz konstruktywne, bez użycia siły rozwiązywanie problemów i konfliktów między sobą. Akceptują i szanują siebie nawzajem.
- zawodnicy okazują zrozumienie dla trudności i problemów kolegów/koleżanek i oferują im pomoc. Nie kpią, nie szydzą z ich słabości, nie wyśmiewają ich, nie krytykują.
- W kontaktach między sobą zawodnicy nie zachowują się prowokacyjnie i konkurencyjnie. Nie powinni również mieć poczucia zagrożenia czy odczuwać wrogości ze strony kolegów.
- zawodnicy mają prawo do własnych poglądów, ocen i spojrzenia na świat oraz wyrażania ich, pod warunkiem, że sposób ich wyrażania wolny jest od agresji i przemocy oraz nikomu nie wyrządza krzywdy.
- Bez względu na powód, agresja i przemoc fizyczna, słowna lub psychiczna wśród zawodników nigdy nie może być przez nich akceptowana lub usprawiedliwiona. zawodnicy nie mają prawa stosować z jakiegokolwiek powodu słownej, fizycznej i psychicznej agresji i przemocy wobec innych zawodników.
- zawodnicy mają obowiązek przeciwstawiania się wszelkim przejawom brutalności i informowania pracowników klubu o zaistniałych zagrożeniach.
- Jeśli zawodnik jest świadkiem stosowania przez innego zawodnika/zawodników jakiejkolwiek formy agresji lub przemocy, ma obowiązek reagowania na nią, np.: pomaga ofierze, chroni ją, szuka pomocy dla ofiary u osoby dorosłej.
- Wszyscy zawodnicy znają obowiązujące w klubie procedury bezpieczeństwa – wiedzą, jak zachowywać się w sytuacjach, które zagrażają ich bezpieczeństwu lub bezpieczeństwa innych zawodników, gdzie i do kogo dorosłego mogą się w klubie zwrócić o pomoc.
- Jeśli zawodnik stał się ofiarą agresji lub przemocy, może uzyskać w klubie pomoc, zgodnie z obowiązującymi w niej procedurami.
- Stosowanie agresji i przemocy wobec zawodników/innych osób:
- agresji i przemocy fizycznej w różnych formach, np.:
- bicie/uderzenie/popychanie/kopanie/opluwanie, wymuszenia;
- napastowanie seksualne;
- nadużywanie swojej przewagi nad inną osobą;
- fizyczne zaczepki;
- zmuszanie innej osoby do podejmowania niewłaściwych działań;
- rzucanie w kogoś przedmiotami;
- agresji i przemocy słownej w różnych formach, np.:
- obelgi, wyzwiska
- wyśmiewanie, drwienie, szydzenie z ofiary;
- bezpośrednie obrażanie ofiary;
- plotki i obraźliwe żarty, przedrzeźnianie ofiary
- groźby; agresji i przemocy psychicznej w różnych formach, np.:
- poniżanie;
- wykluczanie/izolacja/milczenie/manipulowanie;
- pisanie na ścianach (np. w toalecie lub na korytarzu);
- wulgarne gesty;
- śledzenie/szpiegowanie;
- obraźliwe SMSy i MMSy;
- wiadomości na forach internetowych lub tzw. pokojach do czatowania;
- telefony i e-maile zawierające groźby, poniżające, wulgarne, zastraszające;
- niszczenie/zabieranie rzeczy należących do ofiary;
- straszenie;
- gapienie się;
- szantażowanie.
- agresji i przemocy fizycznej w różnych formach, np.:
- Stwarzanie niebezpiecznych sytuacji w klubie, używanie ognia na terenie klubu.
- Nieuzasadnione, bez zgody trenera opuszczanie niecki z wodą. Wyjście bez zezwolenia poza teren klubu w trakcie przerwy lub lekcji.
- Celowe nieprzestrzeganie zasad bezpieczeństwa podczas zajęć i zabaw organizowanych w klubie. Celowe zachowania zagrażające zdrowiu bądź życiu.
- Uleganie nałogom, np. palenie papierosów, picie alkoholu.
- Rozprowadzanie i stosowanie narkotyków/środków odurzających.
- Niestosowne odzywanie się do kolegów lub innych osób w klubie.
- Używanie wulgaryzmów w klubie.
- Celowe niszczenie lub nie szanowanie własności innych osób oraz własności klubu.
- Kradzież/ przywłaszczenie własności kolegów lub innych osób oraz własności klubu.
- Wyłudzanie pieniędzy lub innych rzeczy od zawodników.
- Wysługiwanie się innymi zawodnikami w zamian za korzyści materialne.
- Rozwiązywanie w sposób siłowy konfliktów z kolegami. Udział w bójce.
- Szykanowanie zawodników lub innych osób w klubie z powodu odmienności przekonań, religii, światopoglądu, płci, poczucia tożsamości, pochodzenia, statusu ekonomicznego i społecznego, niepełnosprawności, wyglądu.
- Nie reagowanie na niewłaściwe zachowania kolegów (bicie, wyzywanie, dokuczanie).
- Znęcanie się (współudział w znęcaniu się nad kolegami, zorganizowana przemoc, zastraszanie).
- Aroganckie/niegrzeczne zachowanie wobec kolegów, wulgaryzmy. Kłamanie, oszukiwanie kolegów/innych osób w klubie.
- Fotografowanie lub filmowanie zdarzeń z udziałem innych zawodników/osób bez ich zgody.
- Upublicznianie materiałów i fotografii bez zgody obecnych na nich osób.
- Stosowanie wobec innych zawodników/innych osób różnych form cyberprzemocy.
- Każdorazowo decyzję o zabraniu na wyjazd telefonów komórkowych i/lub innych urządzeń elektronicznych podejmuje kierownik/opiekun wyjazdu.
- Jeśli istnieje możliwość zabrania telefonu i/lub innego urządzenia elektronicznego na wyjazd, zawodnik ma prawo korzystania z tych urządzeń wyłącznie w zakresie nie wpływającym na organizację i przebieg tego przedsięwzięcia.
- Podczas zajęć w trakcie wyjazdów zorganizowanych przez klub zawodnik jest zobowiązany do wyłączenia/wyciszenia telefonu (bez wibracji) i schowania go.
- Klub uznając prawo dziecka do prywatności i ochrony dóbr osobistych, zapewnia ochronę wizerunku dziecka, zgodnie z obowiązującym prawem.
- Upublicznianie wizerunku dziecka do 16 lat, utrwalonego w jakiejkolwiek formie (fotografia, nagranie audio-wideo) wymaga wyrażenia zgody osoby sprawującej władzę rodzicielską lub opiekę nad dzieckiem.
- Osoba małoletnia powyżej 16. roku życia ma prawo do wyrażenia zgody samodzielnie.
- Jeżeli wizerunek małoletniego stanowi jedynie szczegół całości, takiej jak zgromadzenie, krajobraz, publiczna impreza, zgoda rodziców/opiekunów lub małoletniego powyżej 16 roku życia na utrwalanie wizerunku dziecka nie jest wymagana. Zabrania się umieszczania informacji pozwalających ustalić tożsamość osób ujętych na zdjęciu lub innej formie publikacji.
- Ochrona wizerunku małoletnich utrwalanych przez kamery monitoringu odbywa się na zasadach określonych w Regulaminie monitoringu obiektu, gdzie prowadzone są zajęcia.
- W klubie opracowano zasady przetwarzania danych osobowych oraz zasady zachowania bezpieczeństwa przetwarzania.
- Prezes klubu wdrożył odpowiednie środki techniczne i organizacyjne w celu zapewnienia bezpieczeństwa przetwarzania danych osobowych.
- Dane osobowe małoletnich udostępniane są wyłącznie podmiotom uprawnionym do ich uzyskania.
CZĘŚĆ III – ŚCIEŻKI POSTĘPOWANIA MAŁOLETNIEGO W PRZYPADKU DOZNAWANIA PRZEZ NIEGO KRZYWDY (procedury interwencyjne w klubie)
Rodzaj krzywdy: Znęcanie się, przemoc fizyczna, słowna, psychiczna stosowane wobec małoletniego Opis sytuacji: Ktoś przez dłuższy czas stosuje wobec Ciebie przemoc lub jest agresywny, nęka Cię w różny sposób, znęca się nad Tobą, np. stosuje: Przemoc fizyczną: atak, napastowanie seksualne, nadużywanie swojej przewagi nad inną osobą, fizyczne zaczepki lub dokuczanie, zmuszanie innej osoby do robienia nieprzyjemnych rzeczy, rzucanie w kogoś przedmiotami. Przemoc słowną: obelgi, bezpośrednie obrażanie ofiary, plotki i obraźliwe żarty, groźby. Przemoc słowna może być także wymierzona w rodzinę i w przyjaciół ofiary po to, aby jeszcze bardziej jej dokuczyć. Przemoc psychiczną: poniżanie, wykluczanie/izolacja/milczenie, obraźliwe pisanie na ścianach (np. w toalecie lub na korytarzu), wulgarne gesty, śledzenie/szpiegowanie, obraźliwe SMS-y i MMS-y, wiadomości na forach internetowych lub tzw. „pokojach do czatowania” (które z reguły są anonimowe w odróżnieniu od SMS-ów, pochodzących z konkretnych telefonów); telefony i e-maile (zawierające groźby, poniżające, wulgarne, zastraszające); niszczenie rzeczy należących do ofiary; straszenie; gapienie się; szantażowanie.
Ścieżka postępowania małoletniego:
- Jeśli nie czujesz się bezpiecznie, powiedz o tym trenerowi. Przedstaw mu sytuację, jeśli masz świadków przemocy stosowanej wobec Ciebie, poinformuj o tym trenera. Poproś o reakcję, wsparcie i pomoc. Poinformuj także rodziców o tym, co Cię spotyka.
- Trener, do którego się zgłosiłeś, podejmie działania, mające na celu wyjaśnienie zaistniałej sytuacji. Działania te może podjąć we współpracy z rodzicami, jeśli wyrażą oni wolę uczestniczenia w postępowaniu wyjaśniającym. Działania klubu: Klub, bezzwłocznie podejmie działania mające na celu powstrzymanie i wyeliminowanie tego zjawiska. Obowiązkiem każdego pracownika klubu, który zaobserwował fakt jakiejkolwiek przemocy czy agresji lub został o nim poinformowany jest przerwanie tego zachowania.
- Po wyjaśnieniu okoliczności i ustaleniu rodzaju zachowań przemocowych wobec Ciebie, wysłuchaniu wyjaśnień ich sprawcy/sprawców przemocy, trener podejmie stosowne, działania.
- Jeśli będziesz potrzebować dodatkowego wsparcia emocjonalnego – poproś o rozmowę z pedagogiem szkolnym (lub innym nauczycielem, któremu ufasz).
- Jeśli sytuacja nie ulegnie zmianie i w dalszym ciągu ktoś będzie się nad Tobą znęcał, ponownie poinformuj o tym trenera oraz swoich rodziców. Wspólnie z trenerem i rodzicami możesz też przedstawić sprawę prezesowi klubu, który zastosuje kolejne, przewidziane prawem, konsekwencje wobec sprawcy/sprawców przemocy. Działania klubu: W przypadku poważnego naruszenia nietykalności osobistej trener klubu zgłasza sprawę agresji fizycznej na policję w celu wyciągnięcia konsekwencji prawnych wobec agresora.
- Zgłoś zdarzenie kradzieży lub zniszczenia Twoich rzeczy oraz opiekunowi/rodzicom – przedstaw mu, kiedy, gdzie i w jakich okolicznościach to się stało. Poinformuj o ewentualnych świadkach zdarzenia.
- Powiedz o tym zdarzeniu swoim rodzicom.
- zaistniałym zdarzeniu możesz opowiedzieć pedagogowi szkolnemu, który zgodnie z Twoimi potrzebami, udzieli Ci wsparcia pedagogiczno-psychologicznego lub inną formę pomocy.
- narażające Cię na niebezpieczeństwo utraty życia, zdrowia lub mienia,
- naruszające twoją godność, nietykalność cielesną lub wolność, w tym seksualną – np. namawianie lub zmuszanie Cię przez dorosłego do uczestniczenia w prawnie zabronionych czynnościach seksualnych,
- powodujące szkody na Twoim zdrowiu fizycznym lub psychicznym, wywołujące twoje cierpienie,
- istotnie naruszające Twoją prywatność lub wzbudzające u Ciebie poczucie zagrożenia, poniżenia lub udręczenia. Pamiętaj! Jeżeli dzieje Ci się w domu jakakolwiek krzywda, możesz poinformować o tym pracownika klubu, do którego masz zaufanie. Podejmie on stosowne, zgodne z zakresem swoich kompetencji działania, mające na celu Twoją ochronę. Jeśli jednak trener lub inni pracownicy klubu zauważą w Twoim zachowaniu i wyglądzie symptomy i oznaki stosowanej wobec Ciebie przemocy domowej, to mimo że tego nie ujawniłeś, mają obowiązek podjąć chroniące Cię działania i/lub zgłosić to do instytucji, które udzielą Ci zgodnej z prawem pomocy.
- Możesz ujawnić trenerowi lub innemu pracownikowi klubu, do którego masz zaufanie, że dzieje Ci się krzywda i poprosić go o pomoc w tej trudnej dla Ciebie sytuacji. Może wystąpić również przypadek, że nauczyciel obserwując Cię, podejrzewa, że jesteś krzywdzony, chociaż mu tego nie zgłosiłeś. W tej sytuacji trener przeprowadza rozmowę z Tobą oraz Twoimi rodzicami/prawnymi opiekunami, w celu zweryfikowania podejrzeń. Działania klubu: Każdy pracownik klubu ma obowiązek troszczyć się o Twoje dobro i bezpieczeństwo i udzieli Ci pomocy, zgodnie ze swoimi kompetencjami.
- Po uzyskaniu informacji od Ciebie trener podejmie interwencję w Twojej sprawie. Rozmowa z Tobą będzie podstawą do oceny stopnia zagrożenia Twojego bezpieczeństwa. Pamiętaj, że możesz opowiadać o tym, co się wydarzyło, swobodnie – opowiedz o zachowaniu sprawcy i swoich odczuciach. Nie musi być zachowana kolejność wydarzeń. Trener da Ci czas na wypowiedzenie się i nie będzie Cię korygować. Żeby uzyskać jak najwięcej informacji, mogą Ci zadać dodatkowe pytania. Działania klubu: W przypadku uzyskania informacji o krzywdzeniu Ciebie lub potwierdzenia się podejrzeń, że jesteś krzywdzony, trener zgłasza problem.
- Porozmawiaj też o swojej sytuacji, o tym, co czujesz i przeżywasz z pedagogiem szkolnym. Udzieli Ci on wsparcia w tej trudnej dla Ciebie sytuacji oraz uwzględniając Twoje potrzeby, wspólnie z rodzicami zaplanują działania, które zapewnią Ci ochronę przed krzywdzeniem. Działania klubu: Wspólnie z Twoimi rodzicami (lub jednym z nich, tym, który Cię nie krzywdzi) trener planuje konkretne działania zapewniające Ci ochronę.
- Gdyby zaplanowane przez klub działania nie były wystarczające do zapewnienia Ci pomocy, klub może nawiązać współpracę z pedagogiem szkolnym. Pedagog szkolny może nawiązać współpracę z instytucjami pomocowymi, np. dzielnicowym, specjalistą ds. nieletnich, pracownikiem socjalnym.
- W sprawach trudnych lub związanych z popełnieniem przestępstwa, pedagog powiadamia specjalistę ds. nieletnich oraz sąd rodzinny.
- W sytuacjach bezpośrednio zagrażających Twojemu zdrowiu lub życiu, pedagog powiadamia policję lub prokuraturę rejonową.
Przejawy dyskryminacji w klubie:
- Ktoś wyśmiewa się, drwi, szydzi, prześladuje Cię z powodu Twojego wyglądu, zachowania, poglądów, pochodzenia, statusu materialnego, płci, orientacji seksualnej lub z jakiejkolwiek innej przyczyny. Ścieżka postępowania małoletniego
- Porozmawiaj z trenerem, któremu ufasz lub pracownikiem klubu – opowiedz szczerze o tym, czego, z jakiego powodu i od kogo doświadczyłeś. To trudna dla Ciebie sytuacja, więc nie obawiaj się poprosić o pomoc i interwencję w tej sprawie.
- Poinformuj także swoich rodziców o całej sytuacji, przedstaw im wszystkie okoliczności zdarzenia.
- Zasięgnij porady szkolnego pedagoga – opowiedz mu o swoich obawach, przeżyciach i odczuciach. Pedagog szkolny zgodnie z Twoimi potrzebami udzielą Ci pomocy pedagogiczno-psychologicznej.
- Twoi rodzice i Ty możecie zwrócić się pomoc także do organizacji pozarządowych zajmujących się problematyką praw dziecka/ praw człowieka.
- W przypadku nieotrzymania pomocy, Twoi rodzice mogą zgłosić sprawę do właściwego kuratorium oświaty i następnie do Rzecznika Praw Obywatelskich lub Rzecznika Praw Dziecka.
- Klub powinien zapewnić zawodnikom możliwości rozwoju w bezpiecznej atmosferze, wolnej od jakiejkolwiek dyskryminacji, dlatego też jest zobowiązany do działań antydyskryminacyjnych.
- Trenerzy podejmują działania wyjaśniające okoliczności zdarzenia, zmierzające do określenia jego znaczenia dla Ciebie oraz ustalenia sprawcy/sprawców. Informują o zdarzeniu prezesa klubu. Po ustaleniu sprawców poinformują o tym ich rodziców.
- Klub po wysłuchaniu sprawcy, uwzględniając wagę czynu oraz motywację sprawcy do popełnienia takiego czynu, zastosuje środki dyscyplinujące sprawcę. Poinformuje o nich rodziców sprawcy.
- Postaraj się zabezpieczyć dowody przemocy w sieci stosowanej wobec Ciebie.
- Zgłoś ten fakt trenerowi.
- Trener wysłucha Cię, przeanalizuje dowody, które dostarczysz. Jeśli będziesz mieć kłopot z zabezpieczeniem dowodów w sieci.
- Jeśli masz świadków doświadczanej przez Ciebie cyberprzemocy, powiedz o nich trenerowi. Identyfikacja sprawcy często jest możliwa dzięki zebranym materiałom – wynikom rozmów z osobą zgłaszającą, z ofiarą cyberprzemocy, analizie zebranych dowodów z sieci.
- Trener wspólnie z Tobą oceni, czy zdarzenie wyczerpuje znamiona cyberprzemocy, czy jest np. niezbyt udanym żartem.
- Po dokonaniu analizy dowodów i ustaleniu okoliczności cyberprzemocy trener podejmie działania mające na celu ustalenie sprawcy cyberprzemocy. Wobec sprawcy cyberprzemocy będą zastosowane określone w statucie klubu środki dyscyplinujące.
- Trener może też o zaistniałym zdarzeniu cyberprzemocy poinformować Twoich rodziców lub nawet policję – decyzję w tej sprawie podejmie wspólnie z Tobą, rodzicami i prezesem klubu.
- że nie jesteś winien/winna zaistniałej sytuacji i nikt nie ma prawa zachowywać się wobec Ciebie w ten sposób;
- że pomoc, którą otrzymasz ze strony trenerów, nie kończy się w momencie zakończenia procedur ustalenia sprawcy i zastosowania wobec niego środków dyscyplinujących. Trenerzy będą w sposób szczególny czuwać nad Twoim bezpieczeństwem i zwracać uwagę, czy nie są podejmowane wobec Ciebie dalsze działania przemocowe. Bedą Ci również pomagać w radzeniu sobie z tą trudną dla Ciebie sytuacją.
- Wymiana materiałów o charakterze seksualnym następuje tylko w ramach związku między dwojgiem rówieśników. Materiały nie uległy rozprzestrzenieniu dalej.
- Materiały o charakterze seksualnym zostały rozesłane większej liczbie osób, jednak nie dochodzi do cyberprzemocy na tym tle. Młodzież traktuje materiał jako formę wyrażenia siebie.
- Materiały zostały rozesłane większej liczbie osób w celu upokorzenia osoby na nich zaprezentowanej lub zostają rozpowszechnione omyłkowo, jednak są zastosowane jako narzędzie cyberprzemocy.
- Opowiedz o nim dokładnie rodzicom, trenerowi lub innemu pracownikowi klubu, któremu ufasz.
- Zbierz i zabezpiecz dowody dostępne w formie elektronicznej – przesyłane zdjęcia, zrzuty ekranów portali, w których opublikowano zdjęcia. Dzięki nim możliwa będzie identyfikacja sprawcy. Ponieważ seksting jest karalny, skrupulatność i wiarygodność dokumentacji ma duże znaczenie.
- Przekaż zebrane materiały trenerowi.
- W klubie zostanie przeprowadzona analiza dowodów. Jeżeli niektóre z tego typu materiałów rozesłanych do większej liczby osób zostaną uznane za pornograficzne, prezes klubu zgłosi incydent rodzicom i na policję.
- Jeżeli celem sprawcy było upokorzenie Ciebie, sprawcy/sprawcom zostaną przedstawione dowody, okoliczności zdarzenia, konsekwencje, jakimi skutkuje takie zachowanie. Wobec sprawcy zostaną zastosowane środki dyscyplinujące.
Ścieżka postępowania małoletniego:
- Jeżeli ktoś wysyła Ci w Internecie treści nawołujące do samookaleczeń, samobójstw, zachowań szkodliwych dla zdrowia, treści dyskryminacyjne, promujące wrogość, nienawiść, treści pornograficzne dostępne bez żadnego ostrzeżenia, fake newsy – fałszywe wiadomości:
- Zgłoś ten fakt rodzicom oraz trenerowi lub pedagogowi szkolnemu (albo innemu pracownikowi klubu, któremu ufasz).
- W miarę swoich możliwości i umiejętności zabezpiecz dowody. Skorzystaj z pomocy rodziców i pracowników klubu. Jeśli masz świadków zdarzenia, poinformuj o nich wychowawcę. Zabezpieczenie dowodów jest przede wszystkim zadaniem Twoich rodziców lub opiekunów prawnych, w czynnościach tych może wspomagać ich przedstawiciel klubu posiadający odpowiednie kompetencje techniczne. Dowody odgrywają kluczowe znaczenie w identyfikacji sprawców.
- Klub powiadomi Twoich rodziców o zaistniałym zdarzeniu.
- We współpracy z nimi, po dokonaniu analizy dowodów klub ustali okoliczności uzyskania przez Ciebie dostępu do szkodliwych treści.
- Jeżeli treści można bezpośrednio powiązać z zawodnikami danej klubu, klub podejmie zgodne z jej statutem działania mające na celu ustalenie sprawcy. Pamiętaj, że sprawcą jest osoba, która udostępniła szkodliwe treści lub twórca tych treści.
- Po ustaleniu sprawcy zostanie przeprowadzona rozmowa z nim oraz jego rodzicami. W trakcie rozmowy sprawcy zostanie uświadomiona szkodliwość prowadzonych przez niego działań.
- Klub zastosuje wobec sprawcy ustalone w statucie środki dyscyplinujące.
- Jeżeli treści nie można bezpośrednio powiązać z zawodnikami danej klubu, klub zgłosi incydent na policję oraz do serwisu Dyżurnet.
- Jeżeli upowszechniane treści naruszały obowiązujące prawo, klub złoży zawiadomienie na policję.
Ścieżka postępowania małoletniego
- Gdy sprawcą jest zawodnik – kolega ofiary z klubu, skontaktuj się z trenerem. Przedstaw mu sytuację (szczegóły sprawy), okoliczności naruszenia Twoich praw.
- Poinformuj równocześnie o zaistniałym zdarzeniu rodziców.
- W miarę Twoich możliwości zabezpiecz dowody naruszenia Twoich praw. Zgromadź sam lub z pomocą pracownika klubu, posiadającego umiejętności z zakresu technologii cyfrowej (może Ci go wskazać trener) materiały świadczące o wystąpieniu nieodpowiedniego lub niedozwolonego prawem działania – w formie elektronicznej (email, zrzut ekranu, konwersacja w komunikatorze lub mms/sms).
- Przekaż dowody rodzicom i trenerowi.
- Dokonaj zmian identyfikujących Cię w sieci – powinni być przy tym Twoi rodzice.
Ścieżka postępowania małoletniego: Jeśli Twoi rodzice lub opiekunowie prawni zgłoszą w klubie taki problem związany z Tobą lub zrobisz to Ty sam:
- Opowiedz o nim dokładnie rodzicom, trenerowi lub innemu pracownikowi klubu, któremu ufasz.
- Zbierz dowody dostępne w formie elektronicznej (zapisy rozmów w komunikatorach, na portalach społecznościowych; zrzuty ekranowe, zdjęcia, wiadomości e-mail). Zabezpiecz te dowody – możesz skorzystać z pomocy pracownika klubu, którego wskaże Ci trener.
- Przekaż dowody trenerowi i rodzicom. Od chwili przekazania przez Ciebie i rodziców dowodów klubie, to ona we współpracy z rodzicami zgłasza sprawę policji w celu ustalenia sprawcy. I to policja prowadzi dalsze dochodzenie w Twojej sprawie. W przypadkach naruszenia prawa – szczególnie w przypadku uwiedzenia dziecka do lat 15, klub ma obowiązek powiadomienia policji lub sądu rodzinnego.
- Trener we współpracy z Twoimi rodzicami powiadomi o zdarzeniu prezesa klubu i pedagoga szkolnego.
- Klub i rodzice bezzwłocznie zawiadomią policję o wystąpieniu zdarzenia. Przekażą policji dowody oraz wszelkie uzyskane informacje o sprawcy.
Część IV – Materiał pomocniczy Prawa dziecka + wykaz telefonów i adresów mailowych do instytucji pomocowych Prawa dziecka – co musicie o nich wiedzieć?
W Polsce najważniejszymi aktami prawnymi, gwarantującymi prawa dziecka, są:
- Konstytucja RP, Konwencja o prawach dziecka i Ustawa o Rzeczniku Praw Dziecka. Źródłem praw dziecka jest godność człowieka, zwana również człowieczeństwem. W Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej zapisana jest ona w art. 30: „Przyrodzona i niezbywalna godność człowieka stanowi źródło wolności i praw człowieka i obywatela. Jest ona nienaruszalna, a jej poszanowanie i ochrona jest obowiązkiem władz publicznych”. Z godności wywodzą się dwie zasady: wolność i równość, które są podstawą wszystkich praw człowieka. Wolność oznacza to, że człowiek nie jest własnością kogokolwiek, posiada wolną wolę, może samodzielnie podejmować decyzje i świadomie ponosić za nie odpowiedzialność (dziecko uczy się tego w trakcie dojrzewania). Równość oznacza, że każde dziecko ma takie same prawa i ma być tak samo traktowane przez wszystkich bez jakiejkolwiek dyskryminacji. Rzeczpospolita Polska zapewnia ochronę praw dziecka – każdy ma prawo żądać od organów władzy publicznej ochrony dziecka przed przemocą, okrucieństwem, wyzyskiem i demoralizacją. Dziecko pozbawione opieki rodzicielskiej ma prawo do opieki i pomocy władz publicznych (Art. 72. Konstytucji RP).
- Każdemu dziecku przysługują prawa dziecka tak, jak każdemu dorosłemu prawa człowieka. Praw tych nikt nie może dziecka pozbawić. Prawa dziecka są więc naturalną konsekwencją praw człowieka. Doprecyzowanie praw dziecka wynika z potrzeby dania dzieciom dodatkowej ochrony przed dorosłymi – dziecko ze swej natury jest słabsze od nich. Taką ochronę dają dzieciom ich prawa zapisane w Konwencji o Prawach Dziecka, którą przyjęło Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych 20 listopada 1989 r. Polska podpisała Konwencję o Prawach Dziecka 7 czerwca 1991 roku i od tego momentu jej przepisy, zobowiązujące państwo do przestrzegania praw dziecka, obowiązują także w naszym kraju. Prawa dziecka istnieją po to, aby Was chronić, aby zapewnić Wam zdrowie i bezpieczeństwo. Jeśli wszyscy szanowaliby prawa dziecka, każde dziecko byłoby odpowiednio traktowane. Niestety, nie zawsze tak jest. W każdym kraju są dzieci, których prawa są łamane. Dzieci bywają krzywdzone, wykorzystywane czy zastraszane. Konwencja Praw Dziecka zakłada, że należy się Wam szczególna opieka i ochrona, bo nie zawsze jesteście w stanie należycie zadbać o swoje bezpieczeństwo. Gdy znacie swoje prawa, możecie łatwiej obronić się przed przemocą, krzywdzeniem, dyskryminacją, której doświadczacie ze strony rówieśników i dorosłych. Bo wiecie, że macie prawo do ochrony swojego zdrowia i bezpieczeństwa oraz że są instytucje, które powinny Wam pomóc. Dlatego dzieci na całym świecie, podobnie jak dorośli, mają zapewnione swoje prawa, czyli obowiązujące reguły postępowania, które mają Was chronić przed wszelką krzywdą. Zamierzeniem twórców Konwencji Praw Dziecka było kierowanie się zawsze Waszym dobrem oraz traktowanie wszystkich dzieci jako równych wobec prawa, niezależnie od pochodzenia, koloru skóry czy wyznania.
- Prawa dziecka dotyczą każdego dziecka, czyli osoby poniżej 18. roku życia.
- Nie musicie nic zrobić, aby otrzymać prawa.
- Prawa dziecka macie zawsze i nikt nie może wam ich odebrać.
- Wszystkie prawa dziecka są równie ważne. Nie ma praw mniej lub bardziej ważnych od innych.
- Prawa dziecka dotyczą różnych dziedzin Waszego życia, np. macie prawo do: znajomości swoich praw oraz powoływania się na nie w różnych sytuacjach, a także do ich poszanowania przez innych,
- do swobody myśli, sumienia i wyznania,
- do prywatności i tajemnicy korespondencji
- do nauki i informacji
- do wypoczynku i czasu wolnego
- do opieki zdrowotnej do wychowania przez rodziców
- prawo do ochrony przed wykorzystywaniem, przemocą i poniżaniem
- prawo do własnej tożsamości, które oznacza, że macie prawo do imienia, nazwiska i obywatelstwa i znajomości swego pochodzenia
- prawo do wyrażania własnych poglądów.
- Za ochronę Waszych praw odpowiada państwo. Ze swoimi prawami macie do czynienia każdego dnia w różnych sytuacjach. Jeśli np. gracie w piłkę po lekcjach, to realizujecie wasze prawo do zabawy; jeśli idziecie do kina z koleżankami – realizujecie prawo do spotykania się z innymi i wykorzystywania czasu wolnego; gdy kładziecie się spać – korzystacie z prawa do odpoczynku; gdy np. złamiecie nogę – korzystacie z prawa do opieki zdrowotnej. Prawa kojarzyć się mogą ze swobodą decydowania o wszystkim, co Was dotyczy.
- Jednak prawa mają też swoje ograniczenia, które wynikają z faktu, że:
- inni też mają takie same prawa i egzekwując swoje prawa, nie możecie naruszać praw innych osób,
- poza przyznanymi Wam prawami macie nałożone przez rodziców i szkołę (czyli państwo) pewne obowiązki, które powinniście wypełniać. Jak widzicie, Wasze prawa wiążą się więc równocześnie z pewnymi ograniczeniami i obowiązkami, które zostały na Was nałożone. Wynika z nich na przykład, że:
- nie możecie spać w domu cały dzień i nie pójść do klubu, bo Wam się nie chce;
- nie możecie chodzić tylko na te lekcje, które lubicie;
- nie macie prawa do robienia zdjęć lub filmików koleżance lub koledze bez ich zgody;.
- nie macie prawa do złośliwego komentowania ubioru lub zachowania kolegi czy koleżanki. Podstawę korzystania z danych Wam praw stanowi zatem umiejętność świadomego z nich korzystania. Najważniejsze prawa dziecka
- Prawo do ochrony przed wykorzystywaniem, przemocą i poniżaniem
- Macie prawo do życia bez wyzyskiwania i wykorzystywania, nikt nie może was siłą zmuszać do zrobienia niczego, a zwłaszcza czegoś złego. Nikt też nie może zmuszać Was do pracy ponad siły ani wykorzystywać zarobkowo w inny sposób.
- Macie prawo do ochrony przed przemocą fizyczną, psychiczną i zaniedbaniem. Nikt nie ma prawa Was bić, prześladować i wykorzystywać w celach seksualnych. Macie prawo do ochrony przed wszystkimi formami wykorzystywania seksualnego. Nikt nie ma prawa dotykać Was w sposób, którego sobie nie życzycie i nakłaniać lub zmuszać Was do kontaktów seksualnych.
- Nikt nie ma prawa angażować Was w produkcję narkotyków i handel nimi ani zmuszać czy namawiać do ich zażywania. Policja, nauczyciele i inne służby mają za zadanie chronić Was przed dostępem do nich. Przykłady:
- Nie możecie więc zmuszać koleżanki w jakikolwiek sposób, aby dała wam odpisać zadanie domowe.
- Nie możecie zmuszać kolegi do wagarów, zapalenia papierosa, wypicia alkoholu lub zażycia narkotyku.
- Nie możecie nikogo uderzyć ani wyśmiewać się z jego wyglądu czy zachowania. A czy rodzice mają prawo nałożyć na Was obowiązki domowe, np. zrobienie zakupów, wynoszenie śmieci, sprzątanie swojego pokoju? Tak, ponieważ rodzice wychowują was wg pewnych zasad. Uczą porządku, przydzielają różne zadania do wykonania. Uczą was w ten sposób odpowiedzialności. To przejaw troski o Wasze przyszłe życie.
- Macie prawo do życia bez przemocy i poniżania. Nikt nie może Was bić ani znęcać się nad Wami w inny sposób. Macie też prawo do szukania wszelkiej pomocy, zawsze, gdy jesteście krzywdzeni. Komentarz: Nikt (kolega, koleżanka lub dorosły) nie ma prawa Was uderzyć, wyzywać lub poniżyć w jakikolwiek inny sposób. Nikt nie ma też prawa wyśmiewać się z czyjegoś wyglądu czy zachowania. Prawo do ochrony przed przemocą oznacza, że bicie i poniżanie, znęcanie się, okrutne i poniżające traktowanie są niedopuszczalne i karalne.
Macie prawo do nauki i dostępu do informacji, ale także prawo do czasu wolnego – wypoczynku zabawy czy korzystania z zajęć rekreacyjnych. Wasze prawo do nauki polega na tym, że jesteście uprawnieni do korzystania z bezpłatnej edukacji, bo państwo gwarantuje każdemu z Was bezpłatny dostęp do nauki. Możecie również wybrać szkołę prywatną lub społeczną, która jest płatna. Jednocześnie jednak macie obowiązek chodzenia do szkoły. Prawo do nauki daje Wam możliwość dokonania określonego wyboru. Komentarz: Mowa jest o tym w Konwencji o Prawach Dziecka (art.17) – „Masz prawo do uzyskiwania informacji z różnorodnych źródeł. Gazety, książki, radio, telewizja, internet i wszelkie inne media skierowane do dzieci powinny dostarczać Ci takie informacje, które są zrozumiałe i nie wyrządzają Ci krzywdy.” Edukacja powinna rozwijać Wasze zdolności i umiejętności. Powinna także uczyć tolerancji i szacunku dla praw człowieka, rodziców oraz kultury i kraju, z którego pochodzicie. Poprzez odpowiednią edukację powinniście uczyć się także jak chronić środowisko naturalne. Macie prawo uczyć się i zdobywać informacje, czytając gazety, książki, oglądając telewizję i korzystając z Internetu. Jednak nauczyciele i rodzice powinni dbać o Wasze bezpieczeństwo. Surfowanie po necie bywa naprawdę niebezpieczne.
PRAWO DO ODPOCZYNKU I WOLNEGO CZASU
Chodzi o w nim o to, abyście na przykład w szkole mieli przerwy, ferie i wakacje i żeby zajęcia nie trwały cały dzień.
Przykład: Czy koleżanka, która zaprosiła na swoje urodziny tylko część Waszej klasy, naruszyła takim zachowaniem czyjeś prawo? Komentarz: Nie, bo ma ona prawo organizować sobie czas wolny i spotykać się z kim chce.
Przykład: Czy nauczyciel, który przedłużył lekcję na czas całej przerwy, naruszył Wasze prawo do odpoczynku? Komentarz: Tak, przerwa ma Wam zapewnić odpoczynek przed kolejną lekcją.
PRAWO DO WYCHOWANIA W RODZINIE
Macie prawo do wychowania w rodzinie, a rodzice zawsze powinni kierować się Waszym dobrem. Nawet, gdy rodzice nie są razem i mieszkają osobno, macie prawo do kontaktu z każdym z nich, chyba że to byłoby dla Was szkodliwe. Macie też prawo mieszkać ze swoimi rodzicami, chyba że nie byłoby to dla Was dobre, np. jesteście krzywdzeni.PRYWATNOŚĆ
Prawo do prywatności Nikt nie może w sposób arbitralny i bezprawny ingerować w sferę życia prywatnego, rodzinnego lub domowego dziecka czy w jego korespondencję. Nikt nie ma prawa poniżać i ośmieszać dziecka ani wtrącać się do jego osobistych spraw, czytać listów, maili, smsów czy pamiętników – chyba że w uzasadnionych sytuacjach sąd zadecyduje inaczej. Macie prawo do tajemnicy korespondencji, prywatności i swobody wypowiedzi. Prawo do prywatności oznacza, że możecie dysponować własnymi rzeczami, nikomu nie wolno bez powodów wkraczać w Wasze sprawy osobiste i rodzinne. Prawa dzieci podlegają pewnym ograniczeniom, ale tylko w sytuacji, gdy chodzi o Wasze dobro i bezpieczeństwo. Przykład: Podczas zabawy, zabieracie telefon swojemu koledze i czytacie jego smsy. Czy uważacie to za zabawny żart czy naruszenie jego prawa? Komentarz: Oczywiście naruszyliście tu prawo Waszego kolegi do prywatności, bo nikt nie ma prawa do ingerencji w Waszą prywatność, chyba że robi to ze względu na wasze dobro. Artykuł 16 Konwencji o Prawach Dziecka wskazuje: Nikt nie ma prawa do ingerencji w Twoją prywatność, chyba że robi to ze względu na dobro Twoje lub Twoich bliskich.WYRAŻANIE WŁASNYCH POGLĄDÓW, SWOBODA MYŚLI, SUMIENIA I WYZNANIA
Prawo do swobodnego wyrażania własnych poglądów we wszystkich sprawach dotyczących dziecka. Prawo do wyrażania własnych poglądów oznacza, że w ważnych dotyczących Was sprawach możecie wygłaszać swoje zdanie, opinie, własną wolę. Komentarz: Prawo to oznacza też, że nie możecie się z nikogo wyśmiewać, szydzić z jego wyglądu, zachowania, itp. Jeśli to zrobicie, naruszycie prawo kolegi/koleżanki do ochrony przed poniżaniem i dyskryminacją. Artykuł 12 Konwencji o Prawach Dziecka stanowi, że macie prawo wypowiadać swoje zdanie w sprawach, które Was dotyczą, a dorośli powinni was wysłuchać i wziąć je pod uwagę. Nawet w postępowaniu przed sądem. Prawo do swobody myśli, sumienia i wyznania Swoboda wyrażania wyznawanej religii lub przekonań może podlegać tylko takim ograniczeniom, które są przewidziane prawem i są konieczne do ochrony bezpieczeństwa narodowego i porządku publicznego, zdrowia lub moralności społecznej bądź podstawowych praw i wolności innych osób. W realizacji tego prawa ochrona praw dziecka oraz praw rodziców wzajemnie się przenikają. Oznacza to, że macie przyznane prawo do wolności sumienia i wyznania, jednak możecie z niego korzystać pod władzą rodzicielską. Oznacza to, że rodzice mogą Was wychowywać zgodnie ze swoimi przekonaniami w sprawach religii. Przykład: Uczniowie niepełnoletni nie mogą sami decydować udziale w lekcjach religii. Prawo do decydowania o wychowaniu religijnym dzieci Konstytucja i Kodeks rodzinny i opiekuńczy daje rodzicom. Religia i etyka nie są dla ucznia przedmiotami obowiązkowymi, udział w nich jest dobrowolny. Uczeń może uczestniczyć w zajęciach z religii, z etyki, z obu przedmiotów, może też nie wybrać żadnego z nich.OPIEKA, POMOC PAŃSTWA I OCHRONA DZIECKA PRZEZ PAŃSTWO
STANDARDY OCHRONY MAŁOLETNICH
Oznacza to, że macie prawo do jak najwyższego poziomu zdrowia i udogodnień przy leczeniu chorób oraz profilaktyki i rehabilitacji zdrowotnej oraz nie możecie zostać pozbawieni dostępu do tego rodzaju opieki zdrowotnej. Prawo do otrzymywania pomocy i wsparcia od państwa, jeśli Ty i Twoja rodzina jesteście w trudnej sytuacji życiowej i materialnej. Państwo powinno wspierać rodziny, których nie stać na zapewnienie dzieciom odpowiedniego poziomu życia. Prawo do ochrony przed konfliktem zbrojnym Jeśli nie ukończyliście 15 lat, nie możecie być rekrutowani do wojska i brać bezpośredniego udziału w konflikcie zbrojnym. Prawo do ochrony w procesie karnym Jeżeli złamaliście prawo, nie powinniście przebywać w więzieniu z dorosłymi. Macie prawo utrzymywać kontakt ze swoją rodziną oraz prawo do pomocy prawnej lub innej np. psychologa. Macie prawo zgłaszać sytuacje, w których jesteście źle traktowani. Jeśli złamiecie prawo, powinniście uzyskać pomoc prawną i być właściwie traktowani przez system sprawiedliwości.
ZNAJOMOŚĆ SWOICH PRAW I PRAWO POWOŁYWANIA SIĘ NA NIE
Wszystkie dzieci mają takie same prawa. Nie ma gorszych ani lepszych dzieci – każde dziecko takie same prawa jak wszyscy. Wszystkie dzieci są równe wobec prawa i nikogo nie można dyskryminować bez względu na to kim jest, gdzie mieszka, czym zajmują się jego rodzice, jakim mówi językiem, jaką wyznaje religię, jakiej jest płci, czy jest w pełni sprawny, czy też nie, czy jest bogaty, czy biedny. Komentarz: Macie prawo do tego, aby każdy Wasze prawa szanował, ale również Wy musicie szanować prawa innych. Macie prawo do bycia takimi, jakimi jesteście, nawet gdy różnicie się od innych. Wasze prawa w żaden sposób nie powinny jednak ograniczać praw innych osób. Macie prawo znać swoje prawa! Państwo powinno zadbać, aby prawa dziecka zawarte w Konwencji Praw Dziecka były znane zarówno wśród dzieci, jak i dorosłych. O prawach dziecka uczycie się np. w szkole. Artykuły 43-54 Konwencji dotyczą tego, jak dorośli i państwo powinni współpracować, aby Wasze prawa były przestrzegane i chronione. Gdzie można się poskarżyć, gdy Wasze prawa są łamane?Jeśli znacie kogoś, kto potrzebuje pomocy lub sami znajdujecie się w trudnej sytuacji, możecie zwrócić się o pomoc do rodziców, trenerowi, pedagoga szkolnego czy dyrektora szkoły, zgodnie ze ścieżką postępowania opisaną w „Standardach ochrony małoletnich”. Osoba w klubie odpowiedzialna za składanie zawiadomień o popełnieniu przestępstwa na szkodę małoletniego, zawiadamianie sądu opiekuńczego oraz za wszczynanie procedury „Niebieskiej Karty” – prezes klubu – Andrzej Skorykow Osoby odpowiedzialne za przyjmowanie zgłoszeń o zdarzeniach zagrażających małoletniemu i udzielenia mu wsparcia – prezes klubu Andrzej Skorykow oraz trenerzy prowadzący zajęcia z małoletnimi. Informacja o osobach przyjmujących zgłoszenia jest upowszechniona również na na stronie internetowej. Możecie też skontaktować się z policją (numer 112) oraz instytucjami niosącymi pomoc dzieciom. 116111 – Telefon zaufania dla dzieci i młodzieży; 800121212 – Dziecięcy telefon zaufania, prowadzony przez Rzecznika Praw Dziecka